بازخوانی آثار و کتابهای استاد سید علی اکبر پرورش
تاریخ انتشار: ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۴۰۱۰۴
به گزارش خبرنگار مهر، استاد پرورش آثار گوناگونی را در طول حیات پربرکت خود به رشته تحریر درآورد که برخی از آن قبل از انقلاب و تعدادی نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی تألیف شده است و این آثار ابعاد گسترده شخصیتی وی را به معرض نمایش میگذارد.
حجتالاسلام جواد جلوانی صبح شنبه در نشست «بازخوانی آثار و کتابهای استاد سید علی اکبر پرورش» که از سلسله نشستهای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در کانال روبیکا حجت الاسلام حسین میرزایی (نماینده مجلس شورای اسلامی) برگزار شد، به معرفی آثار مرحوم سید علی اکبر پرورش پرداخت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با اشاره به کتاب در حال چاپ «حوالی ۵۷» که شامل مصاحبه با ۴۶ نفر از پیشگامان انقلاب اسلامی اصفهان است، اظهار کرد: بنده در حال ویراستاری این کتاب هستم و نکته جالب اینکه در همه این ۴۶ مصاحبه، نام مرحوم پرورش ذکر شده و افراد زیادی عنوان میکنند که از استاد پرورش در مبارزات انقلاب خط میگرفتیم، در واقع رد پای استاد پرورش در جای جای فعالیتهای انقلاب اسلامی وجود دارد.
نفر اصلی در مبارزات انقلابی اصفهان
پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی با مروری بر زندگی اجتماعی و سیاسی مرحوم پرورش افزود: استاد پرورش از نفرات اصلی راه اندازی تحصن ۱۰ روزه در منزل آیت الله خادمی و سخنران اصلی تجمعات انقلابی از جمله تظاهرات تاسوعا و مراسم بزرگ در آستانه ورود امام خمینی (ره) به ایران بود که با حضور جمعیت میلیونی در میدان امام (ره) اصفهان برگزار شد.
وی گفت: استاد پرورش پس از پیروزی انقلاب اسلامی منتخب مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی شد و در بحبوحه مسائل سیاسی آن زمان، نقشهای تأثیرگذاری ایفا کرد، وی همچنین با قبول مسئولیت در بخشهای مختلف استان، ادارات و دستگاهها را سر و سامان داد و در دهه ۶۰ نیز در کابینه دولت به عنوان وزیر آموزش و پرورش نقش ایفا کرد. مرحوم پرورش در دوران اصلاحات و پس از آن نیز در سازماندهی نیروهای خط امام نقش داشت و در جمعیت موتلفه نیز حضوری پررنگ ایفا میکرد.
آثار قبل از پیروزی انقلاب
جلوانی ادامه داد: استاد پرورش آثار گوناگونی را در طول حیات پربرکت خود به رشته تحریر درآورد که برخی از آن قبل از انقلاب و تعدادی نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی تألیف شده است و این آثار ابعاد گسترده شخصیتی وی را به معرض نمایش میگذارد.
وی با بیان اینکه «پیامبر در مکه» و «علی در مدینه» کتابهای دوگانهای است که سال ۵۵ چاپ شده است، گفت: این کتابها شامل سخنرانیهای مرحوم پرورش است که حکم کتابی انقلاب دارد و تداعیگر مبارزه با رژیم پهلوی به عنوان طاغوت زمان است. نکته جالب اینکه قبل از انقلاب و ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی این کتابها در تیراژهای گسترده به چاپ رسیده است.
این پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی ادامه داد: «قرآن و خطوط انفاق» عنوان کتاب دیگری از مرحوم پرورش است که قبل از انقلاب برای نخستین بار چاپ شده است. این کتاب شامل سخنرانی وی در افتتاحیه صندوق قرض الحسنه امام حسن مجتبی (ع) در اصفهان است.
وی گفت: یکی از کتابهای فوقالعاده مرحوم پرورش که الهام بخش مبارزان سیاسی سالهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی است، شامل مباحث مطرح شده در جلسات قرآنی او است. در این جلسات «سوره کهف» برای تفسیر انتخاب شده و جلسات در روزهای دوشنبه در مسجد آیت الله خادمی (با نام قدیم حاجرسولیها) برگزار میشده است. این سوره داستان جوانمردانی است که برای حفظ دین خود هجرت میکنند، این کتاب در سال ۹۳ با نام «مردان آنجلس» تجدید چاپ شده است.
جلوانی با بیان اینکه سخنرانی مرحوم پرورش در سال ۱۳۵۶ تحت عنوان «نقش عینی وحی» در مسجد امام علی (ع) اصفهان نیز به کتاب تبدیل شده است، افزود: شهید علی اکبر اژهای از شهدای ۷ تیر، سخنرانان این مسجد را دعوت کرده و سخنان آنها را نوشته و از آن جزواتی تهیه کرده که کتاب نقش عینی وحی شامل سخنرانی استاد پرورش در این مسجد و البته با نام مستعار «علی اکبر تربیت» به چاپ رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: مرحوم پرورش بر قرآن و نهجالبلاغه و احادیث اهل بیت علیهم السلام تسلط عجیبی داشت که کتاب «پدیده جاهلیت از دیدگاه قرآن» نشان دهنده همین تسلط است.
از اسم و رسم فراری بود
این پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی بیان کرد: برخی کتابهای استاد پرورش حتی در کتابخانه منزل ایشان نیز موجود نیست، بنده از خانواده استاد علت را پرسیدم که پاسخی جالب داشت. علت آن فراری بودن استاد پرورش از اسم و رسم بود، او میگفت حتی از چاپ کردن کتابهای قبل از انقلاب نیز پشیمان هستم.
وی گفت: خانواده مرحوم پرورش میگویند او در سالهای آخر عمر خود بود که یک روز وانتی خبر کرد و کل کتابهای خود را بار کرده و فرستاد جایی که نمیدانیم، در واقع او میخواست از همه تعلقات جدا شود.
آثار پس از پیروزی انقلاب اسلامی
جلوانی ادامه داد: مجموعه درسگفتار با عنوان «مدیریت از دیدگاه نهجالبلاغه» کتاب دیگری است که زمان حضور مرحوم پرورش به عنوان وزیر آموزش و پرورش توسط ایشان بیان و به چاپ رسیده است.
پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی با بیان اینکه «مدیریت از پایگاه نور» نظریهای است که توسط مرحوم پرورش در این کتاب بیان شده است، گفت: استاد پرورش میگوید آن چیزی که در کتابها نوشته علم مدیریت است اما مدیری که نماز شب بخواند میتواند گرهگشای دردهای مردم باشد. مدیر باید اهل خودسازی باشد تا راه را از بیراهه تشخیص بدهد و ایشان بحث را از دل قرآن و نهجالبلاغه استخراج کرده است.
وی با بیان اینکه برخی کتابها بعد از درگذشت استاد پرورش به چاپ رسیده است، گفت: کتاب «مستشرقین» از جمله این کتابهاست، مرحوم پرورش از دل آثار مستشرقین تناقضهایی را درآورده و به کتاب تبدیل شده است. «ما و قرآن» نیز مجموعه صحبتهای مرحوم پرورش در جلسات تدبر در قرآن است که سال ۹۳ به چاپ رسیده است.
این پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی گفت: خاطراتی از استاد پرورش به قلم مرتضی نجفی قدسی که از شاگردان و اقوام آن مرحوم بوده از جمله کتابهایی است که درباره ایشان نوشته شده است. در این کتاب برخی کرامات مرحوم پرورش نیز بیان شده است که در زمان حیات وی ناگفته بود.
وی خاطرنشان کرد: کتاب جامع دیگری که زندگی مرحوم پرورش را از تولد تا پیروزی انقلاب اسلامی روایت کرده با عنوان «یاران امام به روایت اسناد ساواک» به چاپ رسیده است. در این کتاب فعالیتهای سیاسی استاد پرورش قبل از انقلاب اسلامی به تفصیل بیان شده است.
جلوانی خاطرنشان کرد: دهه آخر عمر مرحوم پرورش فعالیتهای سیاسیاش کمتر شده و در این زمان کتاب «در انتظار ظهور» با موضوع تربیتی تهیه شده و این کتاب پس از فوت استاد، در سال ۱۳۹۶ چاپ شده است.
وی گفت: کتاب «راهیابی به ملکوت قرآن» عنوان دیگر کتابی است که سال ۱۳۹۷ به چاپ رسیده و مباحثی از تفسیر قرآن، شیوههای انس با قرآن و چگونگی درک مفاهیم قرآن در این کتاب بیان شده است.
گفتنی است آثار دیگری از سخنرانیهای استاد پرورش همچنان توسط دفتر حفظ و نشر آثار ایشان در حال تنظیم و آماده سازی برای انتشار است.
کد خبر 5778129منبع: مهر
کلیدواژه: علی اکبر پرورش اصفهان معرفی کتاب بوشهر گرگان کرمانشاه تبریز خطبه های نماز جمعه گلستان نیروی انتظامی ایلام فارس مشهد اردبیل آموزش و پرورش البرز بسیج سازندگی اصفهان پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی چاپ رسیده مرحوم پرورش قبل از انقلاب استاد پرورش چاپ شده علی اکبر کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۴۰۱۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شلیک به مغز انقلاب اسلامی
«... مَثَل شهید مثل شمع است که خدمتش از نوع سوخته شدن و فانی شدن در پرتو افکندن است، تا دیگران در این پرتو که به بهای نیستی او تمام شده، بنشینند و آسایش بیابند و کار خویش را انجام دهند. آری شهداء شمع محفل بشریتند، سوختند و محفل بشریت را روشن کردند...»
به گزارش ایسنا، کیهان در سالروز شهادت شهید مرتضی مطهری نوشت: «... مَثَل شهید مثل شمع است که خدمتش از نوع سوخته شدن و فانی شدن در پرتو افکندن است، تا دیگران در این پرتو که به بهای نیستی او تمام شده، بنشینند و آسایش بیابند و کار خویش را انجام دهند. آری شهداء شمع محفل بشریتند، سوختند و محفل بشریت را روشن کردند...»
این جملات بخشی از یک سخنرانی استاد شهید آیتالله مرتضی مطهری است در شب عاشورای سال ۱۳۹۳ قمری که در مسجد جامع نارمک تهران ایراد شد.
و به راستی که استاد شهید در همیشه زندگیش همچون شمع بود، سوخت و قطره قطره آب شد تا محفلهای خاموش استعمار زده را روشن سازد، خفتگان را از خواب طولانی بیدار کند و به وعده صبح ظهور آنها را به حرکت و جنبش درآورد.
استاد با کلاسها و مجالس سخنرانیاش، با کتابها و مقالاتش و با بحثها و روشنگریهایش در دانشگاه و حوزه و انجمنهای پزشکان و مهندسین و مساجد مختلف، نقشی اساسی در پدید آوردن یک زیرساخت عمیق ایدئولوژیک و تربیت و پرورش صدها و هزاران مسلمان آگاه مبارز برای نهضت امام و انقلاب اسلامی داشت. خودش میگفت: «.... این بنده از حدود... ۱۳۳۲ شمسی که قلم به دسـت گرفته، مقاله یا کتاب نوشتهام، تنها چیزی که در همه نوشتههایم آن را هدف قرار دادهام حل مشکلات و پاسخگویی به سؤالاتی است که در زمینه مسائل اسلامی در عصر ما مطرح است. نوشتههای این بنده، برخی فلسفی، برخی اجتماعی، برخی اخلاقی، برخی فقهی و برخی تاریخی است. با اینکه موضوعات این نوشتهها کاملا با یکدیگر مغایر است، هدف کلی از همه اینها یک چیز بوده و بس.»۱
معلم ایدئولوژی انقلاب
از این رو میتوان اسـتاد شهید مطهری را معلم ایدئولوژی انقلاب برای جوانان و سایر مردم دانست. تعداد ۱۰۵۲ نوار کاسـت باقیمانده از سخنرانیهای استاد در مساجد و حسینیهها همچون حسینیه ارشاد (که خود، پایهگذارش بود) و مساجد الجواد و جاوید و هدایت و... و کلاسهای دانشگاه و جلسات هفتگی در مراکز علمی، ۶۴ عنوان کتاب در معرفی ابعاد مختلف اسلام که بعضا دو جلدی و سه جلدی هستند، مقالات ارزشمند و مستدل در نشریات علمی و آکادمیک و... از جمله جهاد علمی استاد شهید مطهری بود که طی سالهای حیات پربرکتش و از طریق همان کتابها و فایلهای صوتی سخنرانی تا به امروز استمرار داشته است.
جهاد انقلابی در کنار جهاد علمی
هوشمندی استاد مطهری آنجا بود که در کنار این جهاد علمی گسترده، همواره در سطوح بالای نهضت امام و انقلاب فعالیت داشـت اما کمتر کسی از آن آگاه بود. چنانکه بسیاری از انقلابیون تصور میکردند استاد مطهری تنها به تدریس و سخنرانی و کلاسهای دانشگاه سرگرم است و به اصطلاح کاری با سیاست ندارد.
شـاید تا سالها بعد، هیچ کس متوجه نشـد، مرتضی مطهری آرام و سر به کار درس و دانشگاه، عضو شورای روحانیت هیئتهای مؤتلفه اسلامی بود و از سال ۱۳۴۷ وکیل تامالاختیار امام تبعیدی امت در ایران و رابط اصلی ایشان با مردم شد.
چنانکه حجتالاسلام شهید دکتر باهنر درباره ایشان گفته است: «... من برای بعضی برادران و خواهرانی که ممکن است درست از حضور ایشان در صحنه مبارزه اطلاع نداشته باشند، این را عرض کنم؛ دقیقاً در تنظیم اعلامیههای ده سال قبل و پانزده سال قبل، در تفسیر آثار امام که از نجف میرسید، در تهیه بعضی از پیامهای مخفیانهای که بعدها مردم نمیدانستند که از کجا این پیامهای مبارزاتی صادر شد و ظاهراً تصور نمیکردند که مثلاً مرحوم مطهری این طور حضور داشته باشد، اینها پشت پرده توسط ایشان تهیه و به افرادی داده میشد، یا در تنظیم راهپیماییها، در انتخاب به عنوان اولین عضو شورای انقلاب که توسط امام بزرگوار انتخاب شد و تماس با نجف و تماس با پاریس...»۲
اگرچـه در برخی موارد هم، اسـتاد مطهری، این فعالیتها (همچون کمک به فلسـطینیها) را علنی کرد تا حدی که شـک و تردیدهای سـاواک در مورد ابعاد مبارزاتیاش به یقین مبدل گشـت. چنانکه در اسـناد متعددی از سـاواک به این ابعاد اشاره شـده و اینکه در موارد بسیار تحت نظر قرار داشت، اغلب سخنرانیها و کتابهایش به عنوان مدرکی در جهت مخالفت با رژیم پهلوی و طرفداریاش از امام تلقی گردید، ممنوع المنبر و ممنوع التدریس شد، چندین بار دستگیر شد و به زندان رفت و عاقبت، از سوی ساواک صلاحیتش برای ادامه تدریس در دانشگاه رد شد.
دفاع علنی از فلسطین
در تنها موردی که استاد مطهری، مبارزهاش را علنی ساخت، دفاع از فلسطین و مبارزه با اسرائیل بود. شهید مطهری در عاشورای ۱۳۴۸ و در اوج نفوذ صهیونیستها و عوامل اسرائیل در ارکان رژیم شاه، درباره فلسطین سخنرانی کرد و گفت:
«... واللهِ و باللهِ ما در برابر این قضیه مسئولیم. به خدا قسم مسئولیت داریم. به خدا قسم ما غافل هستیم. واللهِ قضیهای که دل پیغمبر اکرم را امروز خون کرده است، این قضیه است...»
استاد مطهری در همان شرایط برای حمایت از مبارزان فلسطینی به همراه علامه طباطبایی و آیتالله زنجانی، حساب ویژهای باز نمود که مورد هجوم ساواک قرار گرفت و همه فعالیتهایش در دانشگاه و همچنین سخنرانی در مساجد و محافل دانشگاهی زیر ذرهبین و تعقیب و مراقبت دقیق ساواک قرار گرفت.
به دنبال همین موضعگیریها بود که سخنرانیهای استاد مطهری، مساجدی مانند هدایت و جاوید و الجواد را به کانون نهضت امام تبدیل نمود و همین امر موجب تعطیلی آن مراکز از سوی ساواک و دستگیری مجدد استاد گردید که این بار وی را مدتی در بازداشت انفرادی نگه داشتند. با تعطیلی مسجد جاوید در آذرماه ۱۳۵۳، استاد مطهری نیز تا زمان پیروزی انقلاب ممنوع المنبر شد. سرانجام امریه ساواک در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۵۴، ظاهرا به تمامی فعالیتهای استاد مطهری خاتمه داد.
اوج نهضت امام و نقش محوری استاد
در سـالهایی که نهضت امام اوج میگرفت و مردم مسـلمان و جوانان و دانشجویان بر اثر روشنگریها و آموزشهای امثال استاد مطهری با اهداف و آرمانهای اسلام و نهضت آشنایی پیدا میکردند، ایشان به همراه روحانیون مبارزی مانند دکتر بهشتی، جامعه روحانیت مبارز را سازماندهی کرد که در واقع هدایتگر مبارزات و اعتصابات و تظاهرات سالهای ۵۶ و ۵۷ در داخل کشور محسوب میشد.
اعتماد امام به اسـتاد مطهری آنچنان بود که در اوج نهضت، تشکیل شورای انقلاب اسلامی و انتخاب اعضا و همچنین ریاست آن را برعهده استاد گذاردند که تا پیروزی کامل انقلاب و پس از آن تا استقرار نظام جدید، نهضت و کشور را مدیریت کند.
اما استاد مطهری در ساعت ۲۳ یازدهمین روز از اردیبهشت ۱۳۵۸ در حالی که فقط دو ماه و ۲۰ روز از پیروزی انقلاب میگذشت، با گلولهای از اسلحه استعمار و به دست خوارج روزگار بر خاک افتاد.
احسان طبری (یکی از چند نظریه پرداز بلندآوازه مارکسیسم، از اعضای مرکزی حزب منحله توده و عضو برجسته آکادمی علمی شوروی) بارها و به مناسبتهای مختلف از استاد شهید مرتضی مطهری یاد کرد و با قاطعیت گفت که ترور ایشان نمیتواند کار یک گروه نظیر گروه فرقان باشـد. طبری به جدمعتقد بود (و برای این اعتقاد خود نیز دلایل و شـواهد فراوانی میآورد) که ترور استاد مطهری، طرح و برنامه سـازمان سیا و موساد بوده و صرفا با هدف خشک کردن یکی از چشمههای جوشان معارف اسلامی صورت پذیرفته است.۳
اسناد تکان دهنده لانه جاسوسی آمریکا
طرفه آنکه پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، از این مرکز شیطانی، اسنادی به دست آمد که نظر فوق را تایید کرده و حکایت از حضور مستقیم کانونهای استعماری و امپریالیستی در پشت صحنه ترور استاد مطهری داشت.
یکی از دانشـجویانی که در زمان تسـخیر لانه جاسوسی حضور داشت، در مورد وابستگی گروه فرقان به آمریکا در کتابش نوشت:
«...تکان دهندهترین اسناد درباره گروهی به نام فرقان بود. مردم معتقد بودند که گروه فرقان را عناصر خارجی حمایت و هدایت میکنند. اسنادی که در سفارت به دست آمد، درستی گمان مردم را ثابت کرد. این اسناد نشان میداد آمریکا از طریق اشخاص ثالث با گروه فرقان تماس گرفته بود.»۴
یکی از آن اسـناد که در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۵۸ افشا گردید، دلالت کافی بر ارتباط وثیق دستگاه سیاست خارجی آمریکا با این گروه داشت:
«محرمانه
از سفارت آمریکا در تهران به وزارت امور خارجه و فوری
یکی از دوستان قدیمی دفتر سیاسی که یک طلبه قدیمی است و سال گذشته مرکز بحثهای ایدئولوژیک برای شاگردانش بود... (میگوید) یازده نفر از شاگردان قدیمی این شخص عضو گروه فرقان در تهران هستند... یکی از اعضای فرقان افتخار میکرد که آنها در نظر دارند خرابکاری را با ترور هفتهای یک روحانی شروع کنند و تا رسیدن به موفقیت ادامه دهند... منبع بیان داشت اعضای گروه فرقان که با آنها در تماس است توجهشان را به اهداف داخلی معطوف کردهاند...»
پیوند و ارتباط گروه فرقان با سفارت آمریکا از طریق «ویکتور تام ست» برقرار میشد که از فعالان جاسوسی در ایران بود و در آن زمان یکی از حلقههای ارتباط سیا و آمریکا با گروه فرقان به شمار میرفت.۵
ساعت ۲ نیمه شب ۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۸، در حالی که دو، سه ساعتی از شهادت استاد مطهری میگذشت، مثل همیشه، ساعت کوکی اتاقش به صدا درآمد تا استاد را مانند هر شب برای نماز و تهجّد بیدار کند، غافل از آنکه دیگر روح مرتضی مطهری خود به پرواز درآمده بود تا بر ِدوست.
انتهای پیام